تلۀ بنیانگذار و نظریۀ جنبش های اجتماعی جدید: تحلیلی بر انقلاب تونس

Authors

  • حسین هرسیج استاد گروه علوم سیاسی دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان
  • علی ابراهیمی دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان
Abstract:

خیزش­های مردمی در جریان بیداری اسلامی یا بهار عربی، زمینه­ساز طرح مطالباتی از سوی اقشار مختلف مردم در کشور تونس شد. مطالباتی که از طریق جنبش­های اجتماعی جدید مطرح شد و به عرصه­ای برای وقوع رفتارهای نظم­گریزانه تعین یافت که نظام را با مشکلۀ «تلۀ بنیانگذار»مواجه ساخت. از این منظر، پژوهش حاضر درصدد است تا به روش کیفی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی، به این پرسش پاسخ دهد که با در نظر گرفتن بحران تلۀ بنیانگذار، وقوع تحولات انقلابی در مصر تا چه اندازه با نظریۀ جنبش­های اجتماعی جدید مطابقت می­کند؟ براساس نتایج تحقیق اولاً بحران تلۀ بنیانگذار در کشور مورد مطالعه، از دلایل شکل­گیری جنبش­های اجتماعی جدید محسوب می­شود؛ ثانیاً بهره­گیری از جنبش­های اجتماعی جدید از دلایل اصلی تحولات صورت‌گرفته در این کشورهاست که وجود مطالبات و تقاضاهای موجود در میان مردم را پوشش داد و به عرصه­ای جهت وقوع انقلاب متعین شد؛ ثالثاً، نظریۀ جنبش­های اجتماعی جدید در تطبیق با تحولات انقلابی و واقعیت­های موجود در جهان عرب، با فقر تئوریک مواجه شده که توجه به موضوع اقتصاد سیاسی در بازشناسی و توسعۀ نظریه، مؤثر و کارامد خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی بر انقلاب مصر از منظر جنبش‌های اجتماعی جدید و تلۀ بنیانگذار

عموماً استدلال می­شود انقلاب­هایی که در کشورهای عربی در جریان بیداری اسلامی خودنمایی کرده­اند، به­واسطه خواسته­ها و انتظاراتی بود که مردم از هیأت حاکمه درخواست کرده و ناکام مانده­اند. مقاله حاضر درصدد است تا به واکاوی و تحلیل انقلاب مصر از منظر جنبش­های اجتماعی جدید و تلۀ بنیانگذار بپردازد تا نمایان سازد که این تحول، برآمده از اقدامات و جهت­گیری­های کلی حاکمان بوده است. بدین­سان، مقاله پیش­رو تل...

full text

نقش رسانه های مجازی وتکنولوژی های جدید اطلاعاتی در گسترش جنبش های اجتماعی نوظهور (بررسی موردی انقلاب مصر و تونس)

چکیده: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش رسانه های مجازی و تکنولوژی های جدید اطلاعاتی در سازماندهی اعتراضات مردمی و گسترش جنبش های اجتماعی بویژه تحولات اخیر در منطقه خاورمیانه بویژه مصر و تونس است. با آگاهی از تأثیرات تکنولوژی های جدید اطلاعاتی می توان به ماهیت تحولات اجتماعی در دنیای امروز پی برد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و منابع اینترنتی استفاد...

15 صفحه اول

ماهیت سیاسی جنبش های جدید اجتماعی

دموکراسی سیاسی در قرون جدید عمدتا در جهت حق انتخاب کردن و انتخاب شدن گسترش یافته است ولی دموکراسی با بروز جنبش های جدید در راستای موضوعات مختلف نیز توسعه می یابد. با این وجود به نظر می رسد بسط دموکراسی به گونه ای است که با معادلات سیاسی موجود در جوامع پیشرفته صنعتی در تعارض نیست و مدل اجتماعی-اقتصادی موجود را نفی نمی کند. از این رو مقاله حاضر استدلال می شود که جنبش های جدید، جریانی محافظه کارند...

full text

آزمون‌پذیری نظریه انقلاب اجتماعی با انقلاب‌های مصر و تونس

تحولات بزرگی که در چند سال اخیر در جهان عرب اتفاق افتاد و پس­لرزه­های آن همچنان ادامه دارد، توجه بسیاری از محققان و تحلیل­گران در حوزه انقلاب­ها را به خود جلب کرده است. در این میان نظریه­های ساختارگرایانه از مهم­ترین رویکردهای پژوهشگران در تبیین انقلاب­ها است. در میان این نظریه­ها،‌ نظریه انقلاب اجتماعی در کتاب«دولت­ها و انقلاب­های اجتماعی» مشهورترین نمونه در میان نسل سوم نظریه­های انقلاب می­با...

full text

تاثیر فرایند توسعه اقتصادی - اجتماعی بر وقوع انقلاب ها: مطالعه تطبیقی تاریخی انقلاب های ایران، تونس، مصر، لیبی و یمن

امروزه انقلاب ها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلاب های سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی انقلاب ها و به طور مشخص  تاثیر فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی(نوسازی)  بر انقلاب ها به نگارش در آمده است و سوال اصلی آن ناظر به ه...

full text

تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر جنبش بیداری اسلامی شمال آفریقا (2012-2010) مطالعه موردی کشورهای تونس، مصر و لیبی

    وقوع جنبش های اخیر در اکثر کشورهای خاورمیانه ذهن نویسندگان، روزنامه نگاران و    تئوری پردازان در حوزه های سیاسی، اجتماعی، رسانه ای و غیره را به خود مشغول داشته و هر یک از آنان در این روزها از دیدگاهی ویژه به تبیین چرایی و چگونگی این پدیده پرداخته­اند. بسیاری از آنان تا دیروز دگرگونی سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا را تنها رویایی خوشبینانه برای ملت های آن می دانستند و حتی خود مردمان این منط...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 48  issue 2

pages  513- 533

publication date 2018-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023